We gaan nu Finsterwolde bezoeken en beginnen uiteraard bij het "oude" centrum van het dorp. Hier bevinden zich de oudste gebouwen: de NH-kerk en de toren.
De van oorsprong Romano-Gothische kruiskerk is uit het begin van de 13de eeuw. De huidige vorm van de NH-kerk dateert van 1586/1587. De losstaande toren is in 1820/1822 gebouwd naar een voorbeeld van Sant Georgio in Venetië. Hier stond voorheen een lage houten toren uit 1663.
Heereweg (C.G. Wiechersweg)
In de eerste woning links woonde destijds de familie Van Heuvelen. Op de straat zien we nog kinderen, die poseren voor de fotograaf. De kinderen zijn van de familie Buze en Palsdie in het armenhuis woonden. Het armenhuis stond rechts, net niet zichtbaar op de foto.
Het armenhuis ('t Waarkhoes) is gebouwd in 1765. Links van het armenhuis, op de achtergrond, zien we nog het kerkhof van Finsterwolde.
De zuidelijke zijgevel van het armenhuis. 't Waarkhoes deed dienst tot en met 1993.
We lopen verder.
Gezien de roerige politieke jaren in het begin van de vorige eeuw had Finsterwolde een eigen korps van de Marechaussee, dat was gevestigd in dit pand aan de Heereweg. Links waren de paardestallen en rechts de woonvertrekken. In 1930 is het pand afgebroken.
Een foto uit 1910, waarop een marechaussee in uniform is te zien. Verder is duidelijk het tramspoor te zien dat doorliep over Beerta naar Winschoten.
Iets verder naar het zuiden vinden we de villa van Douwe Jakob de Vries - commissionair/graanhandelaar. Nu het woonhuis van het Pvda-kamerlid Harm Evert Waalkens.
Aan de overzijde van de straat staat de "burgemeesterswoning" (1e rechts). Vroeger eigendom van de Gemeente Finsterwolde, maar nu sinds burgemeester Apeldoorn in particulier bezit. Ook woonde hier destijds in 1950 burgemeester Harm Tuin, die tot regeringscommissaris werd benoemd.
We naderen het eind van de bebouwde kom. Rechts zien we de nieuwe kazerne van de marechaussee. Later het poltiebureau.
We gaan nu terug naar het begin van de wandeling.
Hoek Heereweg/Hoofdweg
Dit kruispunt wordt gedomineerd door de toren.
Deze afbeelding dateert van rond 1920. Op de voorgrond is een volkstuintje.
De Heereweg opkijkend zien we rechts het oude gebouw van Café "De Nijverheid" van F. van der Holt. 
Het gebouw is in feite een boerderij. Folkert van der Holt wordt ook genoemd als landbouwer. Voor neveninkomsten had men een café-bedrijf. Op de foto staan m.i. Fenna Hommes en Hindrik van der Holt .
De route vervolgen we bij de toren richting Ganzedijk.
Hoofdweg/Oosteinde
Rechts tussen de bomen staat de Ned. Hervormde pastorie. Dit pand is in 1957 afgebroken. Slechts de vijver is bewaard gebleven.
Vanuit Ganzedijk zag men vroeger zo de NH-kerk met toren.Het kerkhof was nog beperkt tot het huidige veld-C rondom de kerk. De velden A en B moesten nog worden aangelegd, Op de voorgrond stond voorheen een boerderij, die rondom de voorlaatste eeuwwisseling van 1900 is afgebrand.
Van nagenoeg dezelfde plek als de vorige is deze foto genomen, echter nu jaren later. Het kerkhof is in zijn huidige vorm met de ingang aan de Hoofdweg.
Rechts zien we de woning van destijds de familie Pothuis en later de familie Zwik. De woning is afgebroken voor nieuwbouw.
We komen op het eindpunt van onze uitstapje richting Ganzedijk. Dit deel van Finsterwolde werd ook wel het Oosteind genoemd.
De eerste woning links is destijds gebouwd door architect Westerman en bewoond door de opzichter Reinsma. Later woonde hier de gemeentearchitect Wenselaar. Momenteel woont hier de familie Egbert Tuin.
De tweede woning links is ook door Westerman gebouwd. Hier is hij zelf gaan wonen. Daarna verkocht aan Klaas Wiebo Glazenburg.
Kerkeweg
Teruggekomen bij de toren gaan we de Kerkeweg in. Omkijkend zien we voor de toren nog de melkhandelaar Jurjen Modderman. Het huisje links van de toren is de oude brandweerkazerne. De gebruikte brandslangen werden in de toren ter drogen gehangen.
Voor de arbeiderswoning aan de Kerkeweg zit de familie Molenkamp met de kinderen Albert, Annie en Nantko.
De Kerkeweg besluiten we met de riante boerderij van de familie Bontkes- Gosselaar.
Hoofdweg
Terugkomend bij Hotel-Café-Rest. "De Nijverheid" van H. van der Holt hebben we eventueel tijd voor een korte pauze.
Na de pauze zijn we fit genoeg om de toren te beklimmen. Van boven uit hebben we een prachtig gezicht op de Hoofdweg die we hierna gaan bezoeken.
We zijn terug in 1910. Links op de Hoofdweg zien we de tramlijn afbuigen naar de Heereweg. Rechts achter de bomen staat de villa van D. Kremer. Voorheen van de familie Sijpkes. Nu is het pand in gebruik als gemeentewerkplaats.
De villa Kremer in de jaren twentig van de vorige eeuw.
Aan de overzijde van de straat vinden we de boerderij van de familie Kremer. In het jaar 1990 werd het volledige schuurgedeelte va de boerderij door een storm verwoest.
De schade was enorm.
Verderop aan de noordzijde van de straat staat de villa van de familie Evers. Dit pand is later aangekocht door Tammo Kuiper, die er een autosloperij annex tankstation vanuit exploïteerde.
Even oppassen. Er komt een tram aan. Rechts op de foto zien we de renteniers-woning van familie Waalkens. Nu is er een restaurant in gevestigd.
Aan de overzijde van de straat zien we wederom een boerderij.
In 1932 heeft Tjakko Muntinga deze boerderij op een publieke verkoping gekocht. Hij heeft hier geboerd tot en met 1963.
Nogmaals dezelfde boerdrij als hierboven. In 1963 heeft Henderikus Vierboom de boerderij voor eigen gebruik van Tjakko Muntinga gekocht.
Verderop in de straat zien we links de villa van H. Kloosterman, gebouwd in 1929. Later woonde zijn zoon Onno Kloosterman hier tot 1983. Vanaf 1983 woont hier notaris Lathouwer.
Deze foto is van vóór 1929. De villa van Kloosterman staat er nog niet. Er is nog weiland.
In het eerste pand links hebben diverse ondernemers in de loop der jaren hun geluk beproefd: rijwielhersteller Jan Kiewiet, dames- en heren japper Jan Hamberg, schildersbedrijf en verfwinkel Tony de Voogd. Verder zaten daarna hier nog eeen meubelzaak en enkele bloemen-e en plantenzaken.
Op 21 februari 1989 is het pand door brand verwoest.
Trots poseert (rechts) Jurjen Fokkens bij zijn auto voor zijn bakkerszaak aan de Hoofdweg. Links zien we nog een gedeelte van het Rijwielherstelbedrijf van Jan Kiewiet.
We komen aan bij de openbare school in Finsterwolde. Zie de kinderen met hun kleding. Deze foto is genomen rond 1925.
Vol spanning kijken naar de fotograaf. Een plaatje.
De school in 1940. Links de schoolmeesterswoning; jarenlang woonde meester Klok hier. Rechts de gymzaal. Onder de toren was de toegang tot de school met een grote binnenplein waaromheen de zes klaslokalen.
Helemaal rechtsachter in de school was de kleuterklas. Hier de kleuters van 1953 onder leiding van juf Lindeman. De vijde van links (de tafel rond) met strik is Loes Molenberg,liniks daarnaast Roelf van Dijk (?), helemaal achteraan met strik Heiki Gernaat, daarnaast Henk Borgers en recht aan de tafel met strik en hoofd naar beneden Ria Remeijer. Wie kent de anderen? Graag uw reacties via de contactknop.
Links naast de dubbele woning waarin o.a. de schoolmeester woonde staat dit huis, dat gebouwd is door Hemme Abbas, die in Finsterwolde een timmerbedrijf had en er zelf woonde.
Schuin tegenover de school vonden we vroeger boerderij Waalkens. Dit pand is in 1937 gebouwd op de plek van de afgebroken boerderij. In 1948 is het woongedeelte verbouwd. Vervolgens werd in 1962 de koestal omgebouwd tot expositieruimte; vanaf die tijd is het dan ook Galerie Waalkens. Door brand op 6 oktober 1982 werd alles verwoest. In 1984 is er een nieuw gebouw van architect Gunnar Daan en Thon Karelse neergezet.
We lopen door. Ter orientatie: rechts in het midden de boerderij van Waalkens (open ruimte).
De 1e woning links was vroeger van J. Speelman. De 2e van Dinckgreve, later woonde hier R. Sportel. In de 3e woning van links zat drogist Meijer Stoppelberg. De 4e was de woning van schildersbedrijf H. Dijkhuizen, Daarnaast staan respectievelijk het kruidenierswinkeltje van Rentema en de schoenmaker Veldkamp. Helemaal achetraan met de markiezen was de manufacturenzaak van Bridel. In de woning rechts woonde de postbode Jan Tuin (daarvoor de naaister Wupke van der Veen).
Nagenoeg hetzelfde straatgedeelte, maar nu de overzijde. In de 2e woning links woonde de naaister Wubke van der Veen.
Een erepoort aan de hoofdweg vlakbij de woning van de orangist Koning (notaris). De woning rechts is van de timmerman Fokko Lindeman. De woning waar de fiets tegenaan staat is van horlogemaker/zilversmid De Haan.
Onder de boog staan van links naar rechts: Mellema (knecht van Lindeman), Klaas Blokzijl, NN, zilversmid Haan, een marechausseediender, Al Bos, Fokko Lindeman, zijn zoon Aaltjo Lindeman, zijn neef schilder Derk Mulder en een "Ostfriese" NN.
(Bron van de foto en namen: Harry Perton)
Rechts de woning van notaris Koning. In de 1e woning links was Slagerij Brouwer gevestigd. Later zat hier Slagerij Folkertsma. De 2e woning links is van familie Struif Bontkes.
Het echtpaar notaris Koning in 1906.
De eerste woning links staat op de plek waar voorheen het pand van notaris Koning stond dat is afgebroken in 1930. Hier woonden destijds de familie Eigenberg en de familie K. Looden. Later heeft hier de Boerenleenbank gezeten,dat is opgegaan in de RABO-Bank.
In de 2e woning woonde fam. Oosterhuis en daarna Otto van Elselo; de 3e woning behoorde toe aan fam Westerhuis en daarna fam. Brinkman; in de 4e huisde Fam Freerk Perton en 5e (de dwarswoning) woonden fam Hulzebos en fam. Broesder en ten slotte in het 6e huis fam. R.B. van Dijk.
We staan ondertussen voor de boerderij van Schipper (links, niet zichtbaar) en kijken terug naar rechts; 1e woning: Fam. Brinkman en 2e woning: Otto van Elselo.
In de 1e woning rechts woonde de kleermaker Freerk Perton.
We gaan in gedachten voor de afwisseling even vliegen en zien vervolgens: links de boerderij van Evert Schipper. Zijn zoon Harm jan werd hierop pachter en vanaf 1952 eigenaar. Vanaf 1960 is de kleinzoon Evert Jan pachter van zijn vader.
De middelste woning is van slager Brouwer en het huis geheel rechts staat de woning van de fam. Struif-Bontkes.
We komen nu aan bij het (naar zeggen) oudste woonhuis van Finsterwolde: smederij Kruize.
Tegenover smederij Kruize stond de woning van Roelf Borgert van Dijk. Dit pand is in 1979 afgebroken voor nieuwbouw.
Nu een oude kaart van rond de eeuwwisseling. De tramlijn is zo te zien nog duidelijk in gebruik (geen gras tussen de rails). Een man met handkar geeft een mooi straatbeeld. Links zien wij een gedeelte van de Lindenhoeve en rechts smederij Kruize. In de 2e woning van rechts zat bakkerij Smid, later tuinier Garrelt de Groot. In de 3e woning zat de tabakswinkel van Simon Mellema, die tevens timmerman was.
De Lindenhoeve. Eigenaar van deze boerderij was de familie Bontkes (Wymeer, Dld.). Vanaf 1947 werd de boerderij verpacht. Het woongedeelte van de boerderij was sinds 1964 verhuurd aan gezinnen, die buiten het bedrijf stonden. Op 29 juni 1968 is de boerderij geheel afgebrand, waarbij Jakob Knoop (13 jaar), zoon van het inwonend gezin, bij de brand om het leven kwam.
Tussen bakkerij Smit en de tabakswinkel Mellema treffen we de Tammingaslaan aan. De woningen op deze foto zijn destijds afgebroken ten behoeve van de aanleg van de nieuwe Poststraat.
In de eerste woning van links woonde kleermaker Van der Laan en in de 2e woning de familie Broesder.
We vervolgen nu weer de route over de Hoofdweg. 
In dit gedeelte van de Hoofdstraat waren in de jaren vijftig en zestig veel winkels te vinden. Zo zien we geheel links een Centra-winkel (later De Spar) met daarnaast bakkerij Derthmers. In het derde pand van links zit de eerder genoemde tabakszaak van Simon Mellema.
Aan de overzijde van de straat treffen we de supermarkt van Meelker aan (rechts).
Links van de De Sparwinkel ligt het Jonkerslaantje. Hier stonden veel onbewoon- baar verklaarde woningen, zoals deze op de foto. Links woonde de familie Berend Broesder en rechts de familie Havinga. Alle woningen zijn, evenals bij de Tammingaslaan afgebroken ten behoeve van nieuwbouw in de Poststraat.
Doorlopende op de Hoofdweg komen we aan nabij de woning van graanhandelaar van Nico de Vries (1e woning links). Daarnaast treffen we het café aan van familie Bos en Kootje Burema. Bij Kootje Burema was destijds de Boerenleenbank gevestigd.
Aan de overzijde is de eerste woning van familie Bouwman. Daarnaast (2e rechts) Beerend Meelker, kruidenier en huishoudelijke artikelen.
Nu nogmaals hetzelfde gedeelte van de straat , maar recenter.
Hier zien we de woning van Remko Blauw. Remko was winkelier. De winkel van Remko is later overgenomen door de dochter Antje Busscher-Blauw.
Jantje Busscher-Blauw deed de winkel later over aan haar zoon Jan Busscher.
Dit winkelbeeld is bij ieder oudere Finderwolmer zeer goed bekend.
Winkel van Jan Busscher in de winter. Vanaf 1992 bestaat de winkel helaas niet meer.
Aan de overzijde (zuidzijde) van de Hoofdweg staat de boerderij van Albert Sijpkes Oosthoff. Hij boerde hier van 1897-1931. Zijn dochter Gezina trouwde met Willem ten Have .
Boerderij van Herman ten Have. Herman heeft in 1960 de boerderij overgenomen van zijn vader Willem, die hem exploïteerde vanaf 1932.
Nu zijn we aangekomen bij Café restaurant De Unie (links). Rechts zien we de boerderij (toen) van de familie Oosthoff.
We draaien ons om en zien nu rechts het Hotel De Unie zoals het eruit zag rond 1915 en links (het groot gebouw) Hotel Hommes. Het bruggetje links gaat naar boerderij Oosthoff (later: Ten Have).
Cafe Restaurant De Unie in 1950.
Tijdens de kerstdagen van 1956 is Hotel De Unie afgebrand.
Finsterwolde had voorafgaande aan de bouw van de pyramide op het braakliggend terrein van De Unie nog tijdelijk een weekmarkt.
Waar Hotel Café Restaurant De Unie eens heeft gestaan staat vanaf 1975 het dorpscentrum De Pyramide.
Voor de bouw van de Pyramide zijn ook deze oude (historische) panden in 1972 gevallen voor de slopershamer. Links zien we het voormalige Rechthuis van Finsterwolde in de huidige vorm uit ± 1830.
De laatste bewoners waren Mevr. Engelkes-Slagter (links) en brandstoffenhandelaar Otto Kuiper (rechts).
In de zijgevel van het Rechthuis zat een sieranker in de vorm van een gekroonde dubbele adelaar met de letters R T en het jaartal 1653.
Voor mevrouw Engelkes woonde de familie Visscher in dit pand. Het achterste gedeelte van het pand was in gebruik als scheersalon.
Op de achtergrond zien we café Leeuwerke. Leeuwerke was tevens kleermaker. Op de voorgrond poserenGeetje Schweertmann en Jan van Dijk. De beide kinderen woonden met hun ouders tegenover het café.
Nu een jongere foto van hetzelfde pand in de periode dat het Café Sprang was (rond 1970-1980). Links van café Sprang zit een filiaal van de warme bakker Lubbers en daarnaast woont mevrouw B. Mulder-Korte. Verder woont in het laatste pand Hennie Zomer (voorheen woode hier Imminga).
Boerderij van Klaas van Dijk. Hij boerde hier vanaf 1949.
Rechts van de boerderij van Van Dijk en links van het Gemeentehuis (voormalig Hotel Hommes) stond deze woning.
Hier hebben in de loop der jaren onder meer gewoond: fam. Blokzijl, Fam Hendrik Edens (herenkapper) en fam. Jan Schwertmann (timmerman).
Aan de overzijde zien we een laantje, rechts naast deze boerderij van Imminga.
Aan het eind van het Imminga's laantje staat Imminga's molen. Het bovenste deel van deze koren- en pelmolen is afgebroken in 1953. Rechts daarvoor staat een sarrieshut.
De eerste molen is gebouwd vóór 1628, afgebroken in 1789. De tweede molen is gezet in 1789, op zondag 23 juli 1899 brandde de molen af. De huidige molen is gebouwd in 1899, het achtkant is afgebroken in 1955. De pelstenen zijn in 1938 weggehaald en de molen is onttakeld op 4 december 1944. In 1945 is er een 24 pk gloeikopmotor in geplaatst.
De romp van de molen van Imminga is in 2001 gesloopt. Op de plek van de molen zijn woningen gebouwd. Van de molen is niets terug te vinden.
Deze sarrieshut is gebouwd in de Fransche tijd. Na de afschaffing van de belasting op malen in 1855 werd deze hut gebruikt voor bewoning. De sarrieshut is afgebroken.
De sarrieshutten werden vanaf 1628 gebouwd in de onmiddellijke nabijheid van korenmolens. De chercher (een belastingambtenaar) was belast met de controle op de belasting op het gemaal. Deze belasting was een recht dat geheven werd op het graan, dat de boeren bij de molenaars brachten om het te laten malen. Deze zogenaamde belasting op het gemaal werd in het begin van de Tachtigjarige oorlog ingevoerd en diende met name ter financiering van de strijd tegen Spanje. Na deze oorlog bleef de belasting gehandhaafd en werd uiteindelijk pas afgeschaft in 1855.
Terug op de Hoofdweg zien we links de boerderij van Imminga, Rechts zien we Logement Hommes. In de deuropening staat Bieke Remeijer.
Het gebouw is in 1883 gebouwd door Hommes (1843-1916). De Gemeente Finsterwolde kreeg een deel hiervan in eigendom en richtte dit in als Gemeentehuis. In 1915 werd het overige deel erbij gekocht.
Nogmaals dezelfde panden maar nu naar het westen gekeken.
Het eerst zichtbare pand achter Hotel Hommes is de kruidenierswinkel van B. Dijkmeijer. Daarnaast zit slagerij B. Leeuwerke. Aan de rechterzijde zien we wederom de boerderij van Imminga.
Het Gemeentehuis rond 1940.
In de 1e woning links woont schoolmeester Crone. Later Luppo Koning. Daarnaast staat de boerderij van de fam. Imminga. De 3e woning (voorbij de bomen) is van loodgieter Tonko Mulder.
Het Gemeentehuis rond 1960 voor de verbouwing.
Het Gemeentehuis in 1961 na de verbouwing.
We zijn weer terug vóór 1960. De dubbele woning na het gemeentehuis is nieuwbouw op de plek waar voorheen de kruidenierswinkel van Dijkmeijer stond.
Niet zichtbaar op de vorige foto is de boerderij van Onno Struif Bontkes, die iets naar achteren staat ten westen van het gemeentehuis. De boerderij is van 1863. In 1883 is het verbowd tot het tegenwoordige gebouw.
In verband met de verbouwing van het Gemeentehuis in 1961 werden de tuinen van de boerderij en het gemeentehuis samengevoegd en gereconstrueerd. De gemeente heeft toen de verplichting van het onderhoud op zich genomen.
We kijken hir tegen de verbouwde westzijde van het gemeentehuis aan. Geheel rechts de woning van het loonbedrijf Houwen. Daarnaast nog gedeeltelijk zichtbaar Café Mellema.
Links zien we nogmaals, maar duidelijker, de kruidenierswinkel van Dijkmeijer, daarnaast (2e woning) slagerij Berend Leeuwerke. Geheel rechts is de smederij van Harrie Nieman gedeeltelijk zichtbaar. De 2e woning van links is van stelmakerij Dijkmeijer.
Verderop de Hoofdweg om met het gezicht naar het oosten zien we uiterst links de woning van Vos (postkantoor). In de 2e woning van links woonde de schildersknecht Derk Mulder (zie ook de foto van de erepoort verder naar boven). Vervolgens daarnaast weer de slagerij van Leeuwerke. Geheel rechts woonde Albert Koolhof en in de 2e van rechts de stelmaker Siebolt Dijkmeijer.
Doorlopende naar het westen na van Damslaan komen we aan bij bakkerij Van Dam. Zullen de broodjes nog warm zijn?
Enkele woningen verder westelijker dan bakker Van Dam zit schoenmaker Van Veen. Dit pand is afgebroken ten behoeve van het huidige pand van voormalige supermarkt/slagerij Folkertsma.
In het winkeltje geheel links kunnen we garen en band kopen bij de weduwe van jan Drenth. In de woning daarnaast woonde Engelko Blokzijl en later Albert Molenkamp. Het hoge pand achteraan is de dokterswoning.
Boerderij De Boer. Tot 1934 was de boerderij in het bezit van de familie Hamster. Daarna werd de boerderij verpacht (eigendom bij een familie Meijer). Vanaf 1947 was Jan hendrik de Boer de pachter. De woonhuis van de boerderij werd in 1935 geheel verbouwd.
De opervlakte land werd in de loop der jaren steeds minder doordat de gemeente Finsterwolde stukken land kocht ten behoeve van haar uitbreidingen. Op de gronden van deze boerderij is een geheel nieuwe wijk langs de Klinkerweg ontstaan.
Geheel links smederij Bronsema met activiteiten ervoor op straat. In de woning rechts woonde de familie van Tjakko Dammer.
Op dezelfde plek maar nu jaren later. Links smederij Jan Lingbeek met daarnaast Café Wubbo Elzinga. Vervolgens dokter Conradi en in het huis aan het eind waar we opde zijkant tegen aankijken woonde Albert Molenkamp.
We zijn nu op het eindpunt aangekomen bij (rechts) café Kuiper, later café De Boer.
In de loop der jaren is daar de textielzaak van Venema gekomen. Sinds 1990 van Willem Boven en Rika Venema.
Als sluitstuk een luchtfoto met de situatie, zoals die was in de jaren vijtig van de vorige eeuw ,rondom het kruispunt: Hoofdweg, Klinkerweg, Goldhoorn en Westbaan.
Ter orientatie: het witte gebouw in het midden is de winkel van Venema.
Goldhoorn
De route wordt vervolgd richting Goldhoorn. Richting? Jawel, Goldhoorn was een buurtschap rondom de kronkel op de weg naar Oostwold, waar nu de boerderij van Edso Huisman staat, genoemd naar het klooster Goldhoorn.
Het klooster, dat op de deze plek heeft gestaan, was een commanderij van de Johannietenorde, werd voor het eerst genoemd in 1319. Tussen 1454 en 1494 had het klooster zijn zelfstandigheid verloren en werd een voorwerk van Oosterwierum. Goldhoorn heeft geleden door de Dollardvloeden, echter niet voor 1509.
De betekenis van Goldhoorn moet worden gezocht in Gouden Hoek ofwel "zeer goede grond".
Verder was Goldhoorn rond de voorlaatste eeuwwisseling de plek waar een remise van Stroomtramwegmaatschappij Oostelijk Groningen stond en wel direct bij de kruising Hoofdweg/Klinkerweg/Goldhoorn/Westbaan.
Tekening van het remisecomplex aan het begin van de Goldhoorn.
De achterzijde van het complex zoals het er stond in de jaren zeventig.
Het personeel van het complex dat zich voor een deel aan u voorstelt: (2e van rechts achteraan) de machinist Verheek, (2e van links middelste rij) de conducteur Jurjens, (4e van links middelste rij) de bankwerker Luppens en de 3e van rechts van de middelste rij is de draaier Plat.
Wie kent de anderen of heeft correcties? Reactie graag via de contactknop.
Rechts naast het complex stond de directeurswoning. Later het woonhuis van fam. Molenberg, die in een deel van de loodsen een mechanisatiebedrijf exploiteerde.
Tram nr. 3 onder stoom voor d e directeurswoning klaar voor het vertrek naar Winschoten.
Een betere foto van tram nr.3 maar nu niet aan de Goldhoorn. Zo te zien staat de machinist Jochum Plat hier ergens op de Hoofdweg te poseren met de postbode Jan Stubbe.
Aan de overzijde van de straat treffen we de villa aan van D. Imminga. De woning is verkocht aan de familie R. Roelofs.
Naast de villa, achter de bosjes, staan respectievelijk de boerderijen van destijds C.J. Onnes en J.W. Huisman.
Verder op de straat in zien we aan de zuidzijde de boerderij "De Munte" van Remko Muntinga. In de periode 1964- 1976 is de schoonzoon H.F. Ebbens pachter. Daarna is de boerderij verkocht aan R.J.J. van Langen.
Deze boerderij met een in 1859 aangebouwde woonhuis heeft veel last gehad van branden. In 1889 brandde de schuur achter de woning af en werd vervolgens herbouwd. Een open kapschuur van 1907 ging in 1929 door brand verloren en werd vervangen door een dichte schuur. Op 2 februari 1965 brandde de in 1889/1890 herbouwde schuur opnieuw af. Het woongedeelte bleef ook nu staan, echter werd afgebroken. In 1966 werd de boerderij geheel in een in modernere stijl herbouwd.
We zijn nu aangekomen in het voormalig gehucht Goldhoorn. Deze woning stond ten westen van de boerderij van Huisman (na de bocht).
Op de gevel van de woning reclame voor het motorenmerk APC Spirit. Daaronder een bord met "Finsterwolde .... - 900m".
In de 50/70-jaren van de vorige eeuw woonde hier de fam. H. Edens. Edens was landarbeider bij boer Huisman.
Boerderij Goldhoorn van de familie Huisman. Op deze plek stond vroeger het klooster Goldhoorn. De foto is van omstreeks 1915.
De boerderij wordt al genoemd in ± 1775 toen Jan Edes hier boerde. Het woonhuis dateert van 1857. De schuur was ouder, maar is in 1933 afgebrand en in 1934 herbouwd.
We gaan terug naar de kruising met de Hoofdweg en gaan de Klinkerweg op.
Klinkerweg
We kijken vanaf de Hoofdweg de Klinkerweg op. De foto is van na 1894 en vóór 1910. Er liggen nog geen tramrails, die kwamen pas na 1909. Het eerste huis op de Klinkerweg is rond 1893/1894 gebouwd.
Het gebouw geheel links is Café Kuiper.
We lopen de Klinkerweg op en zien nog even achterom. We zien geheel in het midden de voorgevel van Café Glazenburg aan de Hoofdweg. Voor dit café is Eltjo Siemens door een verdwaalde kogel gedood tijdens de landarbeiderstaking van 1929.
In het huis links woonden links de fam. Glazenburg en rechts de fam. Uuldriks. In het huis daarnaast (tussen de bomen) woonde destijds de fam. Bollegraaf.
Waar vroeger de fam. Bollegraaf huisde, woonde later Abbas en tante Mien (wie kende ze niet).
Hier een opname van de fam. J. Uuldriks ter gelegenheid van de 50.000ste aansluiting op het waterleidingnet in 1954. Als geschenk kreeg de familie gratis een levenslange aansluiting op het waterleidingnet.
Links zien we de woning van Harm Jurjens met daarnaast die van Hendrik de Vries en later van fam. Akkerman. De derde links is van de rijwielhersteller Pieter Koolhof.
De eerste woning rechts is van fam. Bollegraaf.
In 1937 is de woning gebouwd van rijwilehersteller Pieter Koolhof en Wupke Walters.
Op de steiger zien we ondermeer mijn opa Beeno Tuin (3e van links) en zijn zoon Harm Tuin (geheel rechts).
Wie kent de andere werklui. Graag uw reacties via de contactknop.
Met op de achtergrond de woning in aanbouw van Koolhof zien we hier de melkventer Jurjen Modderman en zijn moeder.
Tegenover de rijwielwinkel van Koolhof treffen we het Jodenlaantje aan.
We lopen verder en komen bij de afslag Jan Hakenweg. Op de foto van ± 1960 zien we nog een zebrapad, aangelegd ten behoeve van de schoolkinderen voor de nieuwe openbareschool in de uitbreiding.
De dwarsgebouwde woning links is reeds afgebroken en werd destijds bewoond door fam. Meulenkamp en fam. Noor.
Naast het fietspad naar de Venne en doorlopend naar Ekamp woonde de schoenmaker Hennie Heethuis.
Heethuis was vrijgezel en kwam in 1985 toch nog vrij plotseling te overlijden. Hoewel hij reeds gepensioneerd was, bleef hij voor de contacten toch doorwerken. Na zijn overleden bleek zijn werkplaats vol te liggen met schoenen die nog moesten worden afgehaald. De notaris stelde via een advertentie de clientele in de gelegenheid hun schoenen op te halen. Geheel zonder problemen haalde een ieder zijn eigen schoenen alsnog op.
Vroeger woonde in dit pand de schoenmaker Geert Perton en Antje Tuin.
Het eerste huis links was van Harm Tuin, na diens dood in 1950 woonden hier mijn ouders Roelf Remeijer en Maria Tuin. Het 2e pand links was van fam. Geert Perton en later dus van Heethuis.
In de 1e dubbele woning rechts woonden de arbeider Börgers en de trammachinist F. Mulder en in de 2e woning: Jurjen Alles en Geertje delger.
Later woonde in het eerste huis rechts Arend Siemens, alias Poezak en het tweede huis van de winkelier en venter Harm Alles.
Op de dam voor het huis van Borgers staat mevrouw Borgers met haar zoontje op de arm. Voor het huis van Harm Tuin, links, staat echter de trammachinistenvrouw Mulder met haar manke dochtertje.
Deze foto uit 1985 toont ons rechts de woning van Roelf Sprang en links daarnaast van Weike Nap-Westerhuis.
Dit is een recentere afbeelding van de woning waar mevrouw Börgers met haar zoontje voor stonden, twee foto's hierboven. Later woonden hier Arend Siemens en Marchien.
De woning van Roelf Remeijer en Maria Tuin na de eerste verbouwing in de jaren vijftig. Hier ben ik (Piet Remeijer) geboren en heb er 25 jaar gewoond. De foto is van 1965.
We zijn weer een stuk verder en aangekomen bij het huidige Klinkerweg 57.
Hindertje de Wit woonde achter in de woning bij fam. Geert Zwarts en Klaartje Wijnstok. Fam. Zwarts heeft de woning destijds doorverkocht aan Jan Gernaat en Mientje Bos. De erven van fam. Bos hebben de woning verkocht aan Jan Boer en Leuke Schuur.
Vroeger stond naast de woning van de fam. Zwarts een zogenaamd hulpkerkje voor mensen die niet naar de grote kerk konden komen. Dit kerkje is, later toen het in ongebruik raaakte, gebruikt als schuur.
Iets verderop aan dezelfde zijde van de straat woonde varkenshandelaar Hartman. Het huis was jarenlang onbewoond en bij de familie Walma in gebruik als schuur. In 1987 volgde afbraak ten behoeve van een nieuwe woning (1988) voor Peter Veld en Thea Carolus.
Op de foto Hartman met zijn pleegzoon Hindrik Wilkens.
Het derde huisje van rechts is die van Hartman. Rechts daarvan woont de familie Walma. Geheel rechts woonde de familie Derk Mejeur.
Geheel links is nog net een deel te zien van de woning van Hindrik Elzinga en klaassien Plat.
Op de straat rijdt nog een originele Solex. De ansicht is van ± 1965.
Vroeger woonde hier de fam. Kolthof. Op de foto de grootouders Kolthof met de kleinkinderen Geessien en Hindrik. Jan Kolthof staat aan de zijkant met de fiets.
Geesien Kolthof is getrouwd met Derk Mejeur en zij hebben na hun huwelijk jaren in dit huis gewoond.
In 1985 is dit huis verkocht aan fam. Hartman uit Zuidbroek. In 1995 kocht het echtpaar Outman /Rops het huis.
Jarenlang woonden hier Klaassien Plat (halfzuster van Roelf Remeijer) en Hindrik Elzinga. In 1981 is dit huis verkocht aan Henk Nanninga, die het heeft afgebroken voor nieuwbouw.
Dit huis is momenteel de lokatie Klinkerweg 75. Op de foto staan mevrouw Fransen en de weduwe Smilde.
In recentere tijd hebben hier de families Wiechert Drenth (links) en Jacob Uuldriks (rechts) gewoond.
In 1992 is deze oorspronkelijk dubbele woning afgebroken en vervangen door nieuwbouw.
We lopen de Klinkerweg af en zijn nu niet ver van de afslag naar de Fokje Peper Posmaweg. Links de woning van destijds (1990) Joh. Meijer en Rinie Modderman . Vroeger woonde hier de timmerman-aannemer Jan Tuin. In de 2e woning links woonde de fam. Albert- Elzinga. Daarvoor woonde in die woning Willem en Elsien Grave.
Rechts op de ansicht de woning van groente- en fruithandelaar Albert Elzinga. Nu de fam. Thomas Meins.
De twee meisjes op de voorgrond zijn: Kaatje Tuin en Immie Grave.
Bakkerij De Jong zat op Klinkerweg 105. In 1986 is dit pand verkocht aan J. Gernaat Ezn. voor eigen bewoning.
Bij de geboorte van Manno Kerbof werd door het dorsmachinepersoneel, waar de vader toebehoorde, aan de fam. Kerbof een door bakker De Jong gebakken krentenbrood van 1 meter lengte aangeboden.
Wie kent de peronen op de foto? Uw reacties graag via de contactknop.
Verder gaand komen we aan op het achterste deel van de Klinkerweg.
In ± 1920 zijn de woningbouwwoningen bij het voetbalveld gebouwd. De werklui poseren hier voor de fotograaf Bollegraaf uit Winschoten.
Wie kent de peronen op de foto? Uw reacties graag via de contactknop.
In de jaren 1930-1940 woonden hier van rechts naar links: Fam. K. Bakker, Fam. J. Plat, Fam. H. Buiter, Fam. B. Tuin (mijn opa), fam. J. Visscher, Fam. B. Buiter, Fam. H. van de Veen, Fam. J. Nomden/Fam. H.J. Siemons en in de laatste Fam. H. Drenth.
Uit deze foto blijkt duidelijk waarom deze straat "Klinkerweg" is gaan heten. Parallel aan de Klinkerweg van Finsterwolde ligt er in Oostwold ook een klinkerweg, die met de deftige naam "Klinkerstraat" door het leven gaat.
De arbeiders op de foto zijn: knielend v.l.n.r. : Kunst (uit Oostwold) en Scholte (uit Oude Pekela); staand v.l.n.r.: Berend Tuin (broer van Beeno Tuin), Jan Pieter Nuninga, Helmer Modderman, Harm Buiter, (met sik mijn overopa) Harm Tuin sr., Kasper Zomer, Derk Engberts, Wiegman Schuur en Esdert van Heuvelen . Op de achtergrond (hangend) Reindert de Wit (alias: Jitse) en de voerman Jurjen Alles.
Hardenberg
We maken een uitstapje naar de Hardenberg. Vroeger was dit een buurtschap met meerdere woningen. De Hardenberg is een zandhoogte met kiezelachtige grond, mogelijk van een afgebroken borg of versterking.
Vroeger stond er de boerderij van fam. Mulder. Het landschap was nog leeg, slechts landbouwgronden. Natuurgebied De Tjamme bestond nog niet. Boer Mulder had ook een zandkuil van waaruit hij zand verkocht. Voor ons kinderen een ideale plaats om bij te spelen of in te zwemmen. Dit kon zolang boertje Mulder dit niet in de gaten had. Hij kon erg kwaad worden als hij ons opmerkte en dan was het rennen geblazen over het smalle zandpad (nu een fietspad) naar het dorp toe.
Voorheen woonden op deze boerderij een fam. Boelsem en een fam. Olsder. De foto is van 1986.
Dorsmachine met perrsoneel achter de boerderij van Olsder in ± 1935.
Staand van r.n.l. Olsder, Pieter Remeijer, NN, Carolus, J. Uildriks, Jan Engberts, E. Ekamper, NN, B. Schuur. Zittend v.r.n.l.: NN, J. Geertsema (uit Beerta), NN, H. Vueregge (met hoed), overigen onbekend.
Verder staat Hardenberg pseudoniem voor de voetbalvelden van de voetbalvereniging BNC (Bravery Novazembla Combinatie).
In 1971 bouwde de voetbalvereniging haar eigen kantine.
De jaren 60-70 van de twentigste eeuw waren gloriejaren voor BNC. Hier het kampioenselftal van 197. dat promoveerde van de derde naar de tweede klasse K.N.V.B.
De helden zijn, staande van links naar rechts: Simon Nomden (grensrechter), Jopie Prijt, Bart Leeraar, Geert Nanninga, Geuko Wieringa, Lo Niperus, Girbe Nunninga, Heiko de Voogd, Wubbo Schuur en trainer Jannes van Bolhuis.
Zittend van links naar rechts: Piet Hamberg, Henk Prins, Chris Molema, Alie Nuus, Heiko Kolthof, Jan Hendrik Boelsem en Chris Tuin.
Naast de voetbalvelden werd omstreeks 1965 het openluchtzwembad De Hardenberg geopend.
Het vijfentwentigmeterbad met duikplanken. Door personen uit de wijde omtrek werd gebruik gemaakt van het zwembad in Finsterwolde.
Het ondiep bad voor de minder geoefende zwemmers.
Tevens aan de kleintjes was gedacht.
In het voorjaar van 1985 bleef het bad gesloten en is nimmer meer open geweest. Het bad was economisch gezien niet rendabel te expoliteren. Na jaren van verval is het bad rond de eeuwwisseling gesloopt en gedempt.
Bocht Klinkerweg
(Bocht Klinkerweg heet nu ook: Klinkerweg)
De aansluiting tussen de Klinkerweg met de Molenstreek heette tot in de jaren zeventig Bocht Klinkerweg.
Dit is een belangrijk plek voor de mensen uit Finsterwolde. Het herdenkingsmonument aan de Bocht Klinkerweg.
Ook de herdenking van 4 mei 1977 werd zoals alle andere jaren druk bezocht.
Ekamp
Ekamp (Gronings: Aikamp) is een gehucht dat deels in de voormalige gemeente Finsterwolde en deels in de voormalige gemeente Midwolda ligt. Het buurtschap ligt aan de oostelijke kant van het nieuwe meer dat in het Oldambt is gegraven voor de aanleg van de Blauwestad.
De naam Ekamp komt van kamp(in de betekenis van afgeperkt stuk land) aan de Ee, waarmee de Oude Ae wordt bedoeld. De inwoners van het buurtschap hebben als bijnaam de Knollentrekkers.
Volgens de Groninger Encyclopedie is de Kromme Elleboog een zelfstandige buurtschap en wordt daar niet tot Ekamp gerekend. Mijn vader en diens vader zijn beiden aan de Kromme Elleboog geboren en spraken nooit anders over dan dat ze in Ekamp waren geboren en er woonden. In dit overzicht reken ik Kromme Elleboog tot het buurtschap Ekamp.
De huidige situatie. Tussen de Ekamperweg en de Kromme Elleboog ligt deze woonwijk van de Blauwestad. Dit is volledig in het vroegere Ekamp dat toebehoorde aan de gemeente Finssterwolde. Aan de overzijde van de Nieuweweg ligt het deel van Ekamp dat bij de gemeente Midwolda hoorde.
We gaan nu Ekamp in.
Molenstreek
Geheel rechts zien we de smederij van Van Heuvelen. Links daarvan woonde de fam. Klap. In de 3e woning van rechts zat stelmakerijF. van Dijk.
Smederij van Heuvelen.
Wie herkent de personen op de foto? Graag uw reacties via de contactknop.
Hier wordt een paard voorzien van nieuwe hoefijzers.
Van l.n.r. zien we: H. Loudijk, K. Bakker, F. van Heuvelen en Jacob van Heuvelen.
In de (destijds) eerste woning aan de noordzijde woonde de fam. Christiaan Tuin.
Van r.n.l. zien we Harmannus Tuin, Christiaan Tuin, Lukje Tuin-Drenth, Grootvader Harm Tuin, Hinne Engberts (buurmeisje), Jacob Tuin, Geessien Tuin, Harm Tuin, Geert Tuin, Hindrik Edens met zijn zoontje Koert, Henderikus Tuin en Jantje Edens, Koolhof met haar zoontje Harm.
We lopen verder naar het zuiden.
De 1e woning rechts werd bewoond de fam. H. luppens en later door de fam. Jansen, in de 2e van rechts woonde de fam. B. Schuur en in (1986) door L. Schuur en de 3e woning van rechts de fam. Engberts en later door de fam. H. Nuus. In tenslotte door de fam. Diepenbroek. Helemaal achteraan (de 4e) staat de woning van de fam. Chr. Tuin.
De Molenstreek was destijds nog smal met een baan klinkers in het midden. Rechts staat Hemme Abbas. Links staan Anna en Marietje Groenbroek, de kinderen van mevr. Groenbroek (bakker). Verder is een van de drie kinderen Gekie Dieterman.
De naam van dit streekje is afkomstig van deze molen. De molen is in 1934 gedeeltelijk afgebrand. Molenaar was destijds in het bezit van fam. Van de Ploeg. Later had Heiko Jansen een bedrijf in de afgeknotte molen.
De molenstreek eindigt met Café Mejeur, de fam. Mejeur poseert hier voor de fotograaf.
Jarenlang heeft het cafe ook bekend gestaan als Café oolders.
Voordat het Harm Oolders het café beheerde was het Café Heiko kJansen Hzn. Na Oolders werd het Café Battjes. Vanaf 1986 is de bedrijfsbestemming gewijzigd en werd het loodgietersbedrijf Groenewold.
Ekamperweg
Geheel vooraan op de Ekamperweg, waar nu de houthandel Post is, stond vroeger t/m de boerderij van de fam. Zomerman (van 1856-1973). De boerderij zelf wordt al genoemd in 1706. Het pand zal van latere datum zijn en is in 1960 afgebrand.
De boerderij is vervangen door nieuwbouw. Deze is in1989 aangekocht door Post Pallets en is vervolgens gesloopt.
Ook de Ekamperweg was af en toe aan onderhoud toe. We zien hier de wegwerkers Pieter en Stoffer Modderman. Op de achtergrond zien we de molen aan de Molenstreek.
De openbare school voor Ekamp (Gemeente Finsterwolde) stond aan de Ekamperweg. Ekamp kreeg reeds in 1818 een door de hervormde kerk gestichte school.
Ook de Sinterklaas wist in de oude tijden de school van Ekamp te vinden zoals hier blijkt uit een foto op het schoolplein.
Mij is verteld dat dit dezelfde Sinterklaas is, die in de jaren zestig op de Ekamperschool aan de Schoolstraat kwam waar ik bij op schoot heb gezeten. Dat het achteraf ook nog familie (Jurjen Tuin) was ,deed mijn kinderdroom volledig vervliegen.
Alle kinderen vinden dit het mooiste moment van naar school gaan: terug, op weg naar moeder.
Op de lokatie Ekamperweg 17 stond vroeger deze woning van J. Westerman. De woning is destijds verkocht aan Arend Boelsem. Rond 1985 is de woning gesloopt voor nieuwbouw door Roelof Koops.
Achter d woning van zijn buurman Chris Oolders had Arend Boelsem nog een kampje weiland waar hij koeien hield.
We gaan verder en gaan voorbij (nu) de flauwe bocht en krijgen aan de zuidzijde de boerderij van voorheen fam. Feikens (1909-1973). Daarna van de fam. O.R. Reindersma, maar nu is het in gebruik als woonboerderij.
De laatste boerderij aan de Ekamperweg was van de fam. Kortenga (1853-1966). Daarna van fam. Volders. Ook hier heeft de storm van 1990 flink huisgehouden. De schade is hersteld.
We naderen het kruispunt Ekamperweg/Nieuweweg bij caf'é Hut. Eveneens als bij Café F. van der Holt, vooraan op de Hoofdweg, ook hier een combinatie van boerderij/café.
Links zien we de woning van timmerman Wilko Tuin. Daarnaast staat, een beetje onduidelijk, het pand van bakkerij Poepjes (op 28 mei 1986 werd Poepjes 100 jaar).
Café Hut aan de Nieuweweg. Een pleisterplaats vroeger voor de Finderwolmers op weg naar - of terugkomend van Winschoten.
In 2006 is de haakse bocht uit de Ekamperweg naar de Nieuweweg gehaald. We rijden nu, "zonder er bij stil te staan", over café Hut en er niet meer voorbij.
De route door Ekamp wordt vervolgd over Kromme Elleboog. Hiervoor gaan we terug naar de afslag bij het monumentje aan de voormalige Bocht Klinkerweg.
Kromme Elleboog
Het streekje Kromme-Elleboog is in de vorm van een gebogen arm. De streek is ontstaan als nederzetting vanlandarbeiders. Op meer plaatsen in het Oldambt kregen de landarbeiders de kans om op de minder vruchtbare delen een hutje neer te zetten met een lapje grond. De boeren stimuleerden dat, ze hadden arbeiders in de buurt en omdat die arbeiders deels konden leven van de opbrengst van hun eigen lapje grond was er minder noodzaak om volledige kost te verschaffen.
Nu in 2007 is de Kromme Elleboog een doorgaande weg geworden van Oostwold naar Winschoten. Vanwege de inrichting van de Blauwestad is de Nieuweweg, doorsneden met een vaarkanaal waarover slechts een fietsbrug is aangelegd, onbruikbaar geworden voor het doorgaand verkeer.
De woning links was bij het maken van de foto in 1986 bewoond door fam. H. Uildriks en daarvoor door fam. H. Fokkens.
Vooraan de Kromme Elleboog staat de boerderij van Jurjen Klaas Koning (v.a. 1977). Het is gebouwd in 1856.
In de periode 1854 t/m 1938 was de boerderij van de fam. Sprang. Van 1938 t/m 1961 van fam. Hindrik Kugel en van 1961 t/m 1977 van fam. Roelof van der Velde.
Aan de noordzijde, achter de in de volksmond zo genoemde "kanariebuurt" stond dit blokhuis. Hier woonden vier gezinnen in.
Het blokhuis is in de jaren tachtig van de vorige eeuw afgebroken.
Een mooi voorbeeld van een arbeidershuisje waarin slechts een woonvertrek met twee bedsteden. Links de gang en rechts een kamertje voor opslag van vooral etenswaren. In het verlengde van de gang zat vaak de keuken. De rest was schuurruimte voor opslag van turf etc. In de schuur zat vaak een varkenshok en /of geitestal. De geit was de koe van de arbeider en diende voor het melk. Het varken werd in de loop van de zomer vetgemest en aan het eind van het seizoen geslacht.
In dit huisje woonde Hendrik Remeijer, broer van mijn opa Pieter Remeijer. Het huisje is rond 1970 gesloopt.
In de haakse bocht van de Kromme Elleboog stond deze dubbele woning waarin op het laatst nog alleen het gezin Jan Plat en Elsien Westerman hebben gewoond. Vroeger woonde hier (rechts) de familie Engberts met een kruidenierszaak.
Het pand is in de jaren zestig ten behoeve van de aanleg van de (nu) flauwe bocht in de Kromme Elleboog afgebroken.
Tegenover dit pand ligt nu het fietspad door de Venne, dat uitkomt bij (voorheen) schoenmaker Heethuis aan de Klinkerweg.
Ekamp E6. Hier woonde mijn opa Pieter Remeijer (links). Rechts woonde fam. H. Jansen. De woning staat er nog steeds, maar is behoorlijk verbouwd.
Achter de woning staat nu water van de Blauwestad.
Hier eindigt onze route door Ekamp. We gaan nu over (destijds) het voetpad door de Venne terug naar de Klinkerweg waar we de J. Hakenweg oplopen.
J. Hakenweg